Sto lat temu, w 1919 r. na powstającym po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Uniwersytecie Poznańskim powstaje Wydział Rolniczo-Leśny. Jedną z pierwszych jednostek tego Wydziału była dzisiejsza Katedra Genetyki i Hodowli Roślin. W wydanym w roku 1920 nakładem Uniwersytetu Poznańskiego opracowaniu „Skład Uniwersytetu” w wykazie Zakładów Wydziału Rolniczo-Leśnego istniejących w 1919 r. wymieniono Instytut Genetyki Roślin z adiunktem dr Konstantym Moldenhawerem oraz vacatem na stanowisku dyrektora i adnotacją, że zakład jest w stadium tworzenia. Potwierdzeniem tego jest fakt, że już w semestrze jesiennym 1919 r. w spisie wykładów pojawił się przedmiot „Genetyka” w wymiarze 2 godz. tygodniowo prowadzony przez prof. nadzw. dr Edmunda Malinowskiego, który został specjalnie sprowadzony, staraniem prof. Bronisława Niklewskiego, z Krakowa. Wykłady te były realizowane również w trymestrze pierwszym w roku akademickim 1920/21 i 1921/22 jednak prawdopodobnie profesor E. Malinowski dojeżdżał na nie z Warszawy, ponieważ w 1920 r. został powołany na stanowisko profesora w Zakładzie Genetyki i Hodowli Roślin SGGW.
Od roku 1921 w strukturach Wydziału Rolniczo-Leśnego pojawił się Zakład Genetyki i Hodowli Roślin wymieniany spisie jednostek w latach 1921 -1924. Jego siedzibą była willa przy ul. Mazowieckiej 23. W dwóch pierwszych latach jako zastępca dyrektora figurował prof. Bronisław Niklewski i adiunkt dr K. Moldenhawer, a w ostatnim roku starszym asystentem był także inż. Jan Sułocki. W roku akademickim 1923/24 r. na III roku studiów rolniczych pojawił się przedmiot „Genetyka i hodowla roślin”, który prowadził dr Konstanty Moldenhawer. Tematyka badawcza, wokół której koncentrował się dr K. Moldenhawer, była ściśle rolnicza i dotyczyła przede wszystkim krzyżowania oddalonego, tworzenia mieszańców między pszenicą angielską i orkiszem oraz otrzymywania mieszańców między rodzajami Raphanus i Brassica. Był to ostatni rok istnienia Zakładu Genetyki i Hodowli Roślin, którego nie było do 1939 r.
Po zakończeniu II Wojny Światowej, w 1945 r. na Wydziale Rolniczo-Leśnym został ponownie utworzony Zakład Genetyki i Hodowli Roślin z nową siedzibą przy ul. Śląskiej 2a, którego kierownictwo objął wspomniany już prof. K. Moldenhawer, piastując to stanowisko do 1956 r.
Tematyka badawcza związana z genetyką i hodowlą roślin była prowadzona również w nowo utworzonej w 1945 r. Katedrze Doświadczalnictwa Rolniczego i Biometrii z siedzibą przy ul. Golęcińskiej 7b. Kierownikiem Katedry został profesor Stefan Barbacki, który po przeniesieniu się z Puław do Poznania w maju 1945 r. habilitował się właśnie z zakresu hodowli roślin i doświadczalnictwa.
W okresie 1949 – 1951 na Wydziale Rolniczym UP istniały dwie jednostki zajmujące się tematyką badawczą związana z genetyką i hodowlą roślin. Były to Zakład Genetyki i Hodowli Roślin (siedziba ul. Śląska 2a) oraz Katedra Doświadczalnictwa Rolniczego i Biometrii (siedziba ul. Golęcińska 7b). W 1949 r. w Zakładzie Genetyki i Hodowli Roślin zatrudnionych było tylko 2 pracowników naukowych: dyrektor prof. K. Moldenhawer i asystent mgr inż. Helena Pawłowska. Natomiast skład Katedry Doświadczalnictwa Rolniczego i Biometrii był następujący: dyrektor - prof. dr Stefan Barbacki, adiunkt – dr Teresa Łączyńska, st. asystent mgr Regina Elandtówna, asystent mgr Eugeniusz Bilski.
W momencie utworzenia Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, Zakład Genetyki i Hodowli Roślin, kierowany przez prof. Moldenhawera, pozostał w strukturze Studium Ogrodniczego Wydziału Rolnego, a następnie został włączony do utworzonego w 1956 r. Wydziału Ogrodniczego zmieniając nazwę na Katedrę Genetyki i Hodowli Roślin. Kierownikiem katedry był do 1960 r. prof. Konstanty Moldenhawer. W latach 1960-1966 kuratorem katedry został prof. dr hab. S. Barbacki, a od 1966 na kierownika powołano doc. Wandę Karolini.
Natomiast na Wydziale Rolnym w 1951 r. powstała nowa jednostka - Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, która została utworzona z Katedry Doświadczalnictwa Rolniczego i Biometrii. Kierownikiem nowej Katedry był profesor Stefan Barbacki a w jej skład wchodziły Zakład Doświadczalnictwa Rolniczego i Biometrii oraz Zakład Genetyki i Hodowli Roślin. Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa w 1956 r. zmieniła nazwę na Katedrę Genetyki i Hodowli Roślin.
Fotografia z doświadczeń polowych prowadzonych przez KGiHR w latach 60. i 70.
W wyniku zmian organizacyjnych w WSR w 1970 r. został utworzony Instytut Genetyki i Hodowli Roślin, który powstał w wyniku połączenia Katedry Genetyki i Hodowli Roślin Wydziału Rolniczego i Katedry Genetyki i Hodowli Roślin będącej w strukturach Wydziału Ogrodniczego. Dyrektorem Instytutu został prof. dr hab. Julian Jaranowski, a wicedyrektorem docent Jan Szwadiak, który był jednocześnie kierownikiem Zakładu Hodowli Roślin Ogrodniczych. W skład Instytutu wchodziły również Zakład Genetyki i Hodowli oraz Zakład Cytogenetyki.
Zbiór soi kombajnem poletkowym (1980r.)
W 1982 r. Instytut Genetyki i Hodowli Roślin został przekształcony ponownie w Katedrę Genetyki i Hodowli Roślin. Katedrą kierowali kolejno prof. Julian Jaranowski (1982 – 83), prof. Jan Szwadiak (1983 – 85) i dr hab. Teresa Mackiewicz (1985 -91), prof. dr hab. Zbigniew Broda (1991-2009), Prof. UPP. dr hab. Jerzy Nawracała (2009-2021).
W skład Katedry wchodziły: Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Motylkowych (kierownik: dr hab. Z. Broda), Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Zbożowych (kierownik: prof. dr hab. Stanisława Rogalska), Zakład Cytogenetyki i Embriologii (kierownik: dr hab. Teresa Mackiewicz) oraz Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych (kierownik: prof. dr hab. J. Szwadiak). W 1994 r. zlikwidowano Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych i utworzono trzy pracownie: Pracownię Genetyki i Hodowli Roślin Motylkowych i Warzywnych (kierownik: dr hab. Z. Broda), Pracownię Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych (kierownik: dr hab. Tadeusz Łuczkiewicz) oraz Pracownię Cytogenetyki Roślin Zbożowych (kierownik: prof. dr hab. S. Rogalska). Do struktury opartej o zakłady powrócono w 2000 r. tworząc: Zakład Genetyki Roślin (kierownik: dr hab. Z. Broda), Zakład Cytogenetyki, Embriologii i Kultur In Vitro (kierownik: prof. dr hab. Andrzej Wojciechowski) oraz Zakład Hodowli Roślin (kierownik: prof. dr hab. T. Łuczkiewicz).
Od 2010 r. Katedrę tworzyły trzy zakłady: Zakład Genetyki Roślin (kierownik: prof. dr hab. Z. Broda), Zakład Cytogenetyki, Embriologii i Kultur In Vitro (kierownik: prof. dr hab. Andrzej Wojciechowski) oraz Zakład Hodowli Roślin (kierownik: prof. dr hab. T. Łuczkiewicz). W 2013 r. w połączono dwa pierwsze zakłady i utworzono Zakład Genetyki, Cytogenetyki i Kultur In Vitro, którego kierownikiem był prof. dr hab. A. Wojciechowski.
Aktualnie strukturę Katedry stanowią Pracownia Genetyki, Cytogenetyki i Kultur in Vitro (kierownik: Prof. UPP dr hab. Janetta Niemann) oraz Pracownia Hodowli Klasycznej i Molekularnej (kierownik: Prof. UPP dr hab. Agnieszka Tomkowiak). Od 2012 r. Katedra Genetyki i Hodowli Roślin znajduje się w nowo wybudowanym budynku BIOCENTRUM zajmując dwie kondygnacje. Na jednej mieszczą się sala do ćwiczeń, sala seminaryjna oraz pokoje pracowników. Na drugiej znajdują się nowe laboratoria: kultur in vitro, cytogenetyczne, genetyki molekularnej oraz laboratorium analiz chemicznych. W skład zaplecza do prowadzonych badań wchodzi również chłodnia (20 m2), 3 szafy chłodnicze oraz 2 klimatyzowane pokoje hodowlane do kultur in vitro. Katedra dysponuje również bardzo dobrym zapleczem doświadczalnym w postaci Stacji Doświadczalnej w Rolniczym Gospodarstwie Doświadczalnym Dłoń (pracownik Paweł Poslednik). W skład Stacji wchodzi 10 ha pole doświadczalne, hala magazynowa o powierzchni 500 m2 wraz z zapleczem socjalnym oraz park maszynowy m.in. ciągniki, maszyny do uprawy, siewniki poletkowe, mikrokombajny, młocarnie poletkowe i do pojedynków. Katedra posiada w Poznaniu, na Sołaczu Ogród Doświadczalny o powierzchni 2000 m2. W ogrodzie znajduje się szklarnia o powierzchni 300 m2 wraz z niezbędnym zapleczem.
Katedrą Genetyki i Hodowli Roślin od 2021 r. kieruje Prof. UPP. dr hab. Janetta Niemann.
Prace badawcze prowadzone w KGiHR ściśle dotyczą tematyki hodowli roślin i skupiają się wokół problemów tworzenia nowej zmienności roślin uprawnych (pszenica, żyto, pszenżyto, rzepak, soja, lnianka, lucerna) oraz jej analizie i ocenie przy pomocy metod genetycznych, biotechnologicznych i hodowlanych z wykorzystaniem najnowszych metod badawczych i bogatego zaplecza laboratoryjnego Katedry.